W jaki sposób zapinać szelki bezpieczeństwa zgodnie z zasadami BHP?
Praca na wysokościach czy niestabilnym podłożu to ogromne wyzwanie pod względem bezpieczeństwa. Rolą każdego przedsiębiorcy jest zapewnienie swoim pracownikom (i sobie, jeżeli ten wykonuje dane prace razem z osobami zatrudnionymi) takich warunków, aby wypełnić kompleksowo wymagania BHP i zapewnić wszystkim najwyższy stopień ochrony. Jaką role w tej kwestii spełniają szelki bezpieczeństwa? W jaki sposób zapinać szelki BHP, aby było to zgodne z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy?
Czym są szelki bezpieczeństwa? To specjalne szelki ochronne BHP, przypominające działaniem uprząż ograniczającą ryzyko upadku. Odpowiednio wykonane ograniczają ryzyko upadku na ziemię i zatrzymują poszkodowaną osobę w locie, wyhamowując siłę spadania. Pracownik zakładający szelki BHP ma prawie stuprocentową pewność, że jest odpowiednio zabezpieczony.
Jakie jest zastosowanie szelek bezpieczeństwa?
Jak już wspomnieliśmy elementem, który zabezpiecza przed upadkiem, są szelki bezpieczeństwa. Od jakiej wysokości należy je na sobie mieć? Co najmniej jeden metr od podłogi lub ziemi, w zależności od ryzyka pracy (jeżeli np. nie ma innych środków ochrony). Z kolei osoby wykonujące pracę na kondygnacji powyżej 4 metrów na drabinie, powinny mieć taki element na sobie – w sposób dobrze zapięty.
Przepisy BHP nie wskazują dokładnie kiedy stosować szelki ochronne BHP. Możesz jednak wiedzieć, że takie zabezpieczenie będzie wymagane jeżeli wraz z pracownikami rozbierasz określony budynek lub go budujesz, zajmujesz się myciem okien w budynkach wielopiętrowych, remontujesz mosty, pomniki lub inne elementy osiągające kilka metrów wysokości, pielęgnujesz drzewa i krzewy lub masz firmę, która wykonuje innego rodzaju obowiązki np. na rusztowaniach.
Ustawodawca zobowiązał pracodawców do wyposażenia pracowników w szelki bezpieczeństwa za każdym razem, gdy podczas działań wysokościowych nie ma ograniczających ryzyko upadku balustrad oraz gdy warunki atmosferyczne są bardzo trudne i mogą skutkować nieszczęśliwym zdarzeniem. Wystarczy zastosować np. szelki bezpieczeństwa Irudek Expert Pro 300U, aby zabezpieczyć pracowników.
Jakie są normy dotyczące szelek bezpieczeństwa?
Szelki ochronne BHP muszą spełniać określone, narzucone przez ustawodawców normy.
- Norma PN-EN 363 – najbardziej restrykcyjna norma, która zakłada, że szelki zabezpieczające to jedyny sposób ochrony przed skutkami upadku, który zakładany jest bezpośrednio na pracownika. Najczęściej stosuje się je np. przy pielęgnacji drzew na drogach publicznych.
- Norma PN-EN 361 – tu szelki bezpieczeństwa stanowią jedną z wielu elementów wyposażenia osoby pracującej na wysokościach. Norma ta opisuje również, jak powinny funkcjonować odpowiednie szelki BHP.
- Norma PN-EN 358 – określa sprzęt ochrony indywidualnej, zabezpieczający przed upadkiem. Zaliczają się do niej szelki ochronne BHP, ale też tzw. pasy stabilizujące ruch.
Jakie powinny być szelki BHP według wyżej wspomnianych norm? Ich konstrukcja musi być stabilna i oparta na sprawdzonych podzespołach jak łączniki, systemy stabilizacji, kotwy czy miejsca podpięcia. Szelki powinny mieć certyfikat CE i oznaczenia europejskich norm bezpieczeństwa.
Przykładem wysokiej klasy szelek, które spełniają normy bezpieczeństwa są między innymi szelki bezpieczeństwa Irudek Expert Pro 100 oraz szelki bezpieczeństwa Irudek Wind Blue 4.
Jak wygląda budowa szelek bezpieczeństwa?
Szelki specjalistyczne, które spełniają wszystkie normy bezpieczeństwa i higieny pracy mają taśmową budowę, opartą na specjalny, wzmocnionym poliamidzie. To materiał elastyczny o dużej nośności. Wszystkie szelki BHP muszą być ze sobą dobrze zszyte i połączone przy użyciu regulowanych klamer.
Warto dodać, że dostępne są także szelki bezpieczeństwa z pasem biodrowym. Ta specjalna uprząż jeszcze bardziej zwiększa bezpieczeństwo użytkownika takich szelek, gdyż część biodrowa znacznie wzmacnia nośność materiału i do minimum ogranicza ryzyko upadku. Po tego typu szelki sięgają m.in. ratownicy pracujący na wysokościach.
Jak zapinać szelki bezpieczeństwa?
Wiadomo już czym są, i jak rozpoznać odpowiedniej jakości szelki bezpieczeństwa — jak zakładać z kolei takie elementy i do czego je podpiąć? Zacznij od prawidłowego dopasowania szelek. Chwyć je za specjalną sprzączkę (najczęściej w kształcie litery D), a następnie strzep, aby te prawidłowo się ułożyły. Załóż je tak, jak zakłada się plecak. Zapnij wszystkie klamry. Dopasuj rozmiar szelek tak, aby dobrze trzymały się one korpusu ciała (uwzględniając biodra, ręce, pas biodrowy). Jeżeli pozostał Ci dodatkowy pas, przełóż go przez szlufki zabezpieczające.
Teraz znajdź urządzenie powstrzymujące spadanie, które powinno być zakotwiczone w pobliżu prac lub stabilny i mocny punkt, gdzie można przypiąć linę. Drugi koniec liny przypnij do szelek. Teraz możesz już w bezpieczny sposób wykonywać swoje obowiązki.