Jakie są rodzaje rękawic ochronnych i w jakich zawodach się ich używa?
Rękawice ochronne to nieodzowny element wyposażenia pracowników wielu branż, takich jak budownictwo, przemysł, gastronomia, medycyna czy rolnictwo. Rękawice ochronne chronią dłonie przed urazami mechanicznymi, chemicznymi, termicznymi, biologicznymi i elektrycznymi, a także przed zabrudzeniami. W zależności od rodzaju zagrożenia należy dobrać odpowiedni typ rękawic ochronnych, który zapewni skuteczną ochronę i komfort pracy. Dlaczego warto nosić rękawice ochronne dla bezpieczeństwa w pracy i jakie są rodzaje takich rękawic? W jakich zawodach są one niezbędne?
Dlaczego noszenie odpowiednich rękawic ochronnych jest kluczowe dla bezpieczeństwa w miejscu pracy?
Wszystkie czynności wykonujesz za pomocą dłoni - doskonale więc zdajesz sobie sprawę, jak ogromną niepełnosprawność powoduje poważny uraz czy utrata dłoni. Ponadto dłonie są cały czas odsłonięte, więc zależy Ci na ich wyglądzie i stanie. Właśnie dlatego w wielu miejscach pracy, w zależności od stanowiska i specyfiki pracy konieczne jest zastosowanie rękawic ochronnych dla bezpieczeństwa dłoni, które narażone są na urazy najbardziej.
Trudne do usunięcia zabrudzenia to najmniejszy problem. W wielu zakładach istnieje zagrożenie rozmaitymi urazami, np. poparzeniami, skaleczeniami, przygnieceniami, oparzeniami przez substancje chemiczne itp. Do tego w wielu miejscach niezbędna jest sterylność, a na dłoniach przenosimy wiele zarazków i zanieczyszczeń. Ponadto ochrony dłoni wymaga również kontakt z niebezpiecznymi substancjami żrącymi czy powodującymi oparzenia albo silne reakcje alergiczne w kontakcie ze skórą.
Noszenie rękawic ochronnych jest więc kluczowe, ponieważ:
- Zapobiega urazom dłoni, które mogą być nie tylko bolesne, ale także powodować trwałe uszkodzenia, niepełnosprawność lub utratę zdolności do pracy.
- Zapobiega zakażeniom i chorobom, które mogą być przenoszone przez kontakt z zanieczyszczonymi materiałami, substancjami chemicznymi, drobnoustrojami lub wirusami.
- Zapewnia komfort i wydajność pracy, ponieważ rękawice ochronne są dopasowane do kształtu i rozmiaru dłoni, zapewniają odpowiednią wentylację i nie ograniczają ruchów.
- Zapobiega uszkodzeniom sprzętu i materiałów, które mogą być spowodowane przez nieodpowiednie dotykanie lub obsługę.
- Spełnia wymagania prawne i normy jakości, które obowiązują w wielu branżach i sektorach. Nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować karą, stratą reputacji lub utratą klientów.
Jakie są różne rodzaje rękawic ochronnych i do jakich zawodów się ich używa?
Rękawice ochronne można podzielić na kilka kategorii w zależności od materiału, z którego są wykonane, poziomu odporności na różne czynniki i norm, które spełniają. Oto najpopularniejsze rodzaje rękawic ochronnych:
- Rękawice skórzane robocze - są to rękawice wykonane z naturalnej lub sztucznej skóry, które zapewniają dobrą ochronę przed otarciami, przecięciami i zadrapaniami. Są także idealne do prac zimą na zewnątrz, bo chronią przed przemarznięciem dłoni i odmrożeniami. Są to często używane rękawice ochronne dla budownictwa czy rolnictwa.
- Rękawice nitrylowe - są to rękawice wykonane z syntetycznego kauczuku nitrylowego, który jest odporny na działanie wielu substancji chemicznych, takich jak oleje, rozpuszczalniki, kwasy i zasady. Są to często stosowane rękawice ochronne dla przemysłu chemicznego, farmaceutycznego, branży medycznej i spożywczej.
- Rękawice lateksowe - są to rękawice wykonane z naturalnego kauczuku lateksowego, który jest elastyczny i dopasowuje się do kształtu dłoni. Zapewniają dobrą ochronę przed drobnoustrojami i wirusami. Są często używane w branży medycznej i kosmetycznej. Stosowane są bardzo szeroko i każdy powinien mieć je nawet w domu.
- Rękawice gumowe - są to rękawice wykonane z gumy naturalnej lub syntetycznej, które zapewniają dobrą ochronę przed substancjami chemicznymi, takimi jak kwasy, zasady czy rozpuszczalniki. Rękawice gumowe są często używane przez pracowników laboratoriów, zakładów chemicznych czy sprzątaczy.
- Rękawice winylowe - są to rękawice wykonane z tworzywa sztucznego winylu, które są tanie i łatwe w utrzymaniu. Zapewniają podstawową ochronę przed zanieczyszczeniami i drobnoustrojami. Są często używane w branży gastronomicznej i sprzątającej.
- Rękawice polietylenowe - to rękawice wykonane z cienkiego tworzywa sztucznego polietylenu, które są jednorazowe i przeznaczone do krótkotrwałego użytku. Zapobiegają przenoszeniu bakterii i wirusów. Są często używane w branży spożywczej i medycznej.
- Rękawice antyprzecięciowe - są to rękawice wykonane z materiałów o wysokiej wytrzymałości na przecięcia, takich jak stal nierdzewna, włókna szklane lub kevlar. Zapewniają ochronę przed ostrymi narzędziami i maszynami. Są często używane w branży metalowej, szklarskiej i kucharskiej.
- Rękawice antytermiczne - to rękawice wykonane z materiałów o wysokiej izolacji termicznej, takich jak bawełna, wełna lub skóra. Zapewniają ochronę przed wysokimi lub niskimi temperaturami. Są często używane w branży hutniczej, spawalniczej i piekarniczej.
- Rękawice antyelektrostatyczne - są to rękawice wykonane z materiałów przewodzących elektryczność lub uziemiających ładunki elektrostatyczne. Zapobiegają powstawaniu iskier i wyładowań elektrycznych. Są często używane w branży elektronicznej i komputerowej.
- Rękawice specjalistyczne - są to rękawice wykonane z materiałów o szczególnych właściwościach lub przeznaczone do wykonywania konkretnych zadań. Więcej o nich w ostatnim akapicie artykułu.
Branża a rękawice ochronne - jak dobrać właściwe rękawice ochronne z uwzględnieniem specyfiki branży?
Wybór odpowiednich rękawic ochronnych zależy od specyfiki branży i samej pracy. Należy więc wziąć pod uwagę:
- Rodzaj zagrożenia, z którym ma się do czynienia - należy ocenić, jakie są potencjalne źródła urazów, zakażeń lub uszkodzeń dłoni i jakie mogą być ich skutki.
- Poziom ochrony, jaki jest potrzebny - należy sprawdzić, jakie są normy i standardy dotyczące rękawic ochronnych w danej branży lub sektorze oraz jakie są kryteria oceny ich jakości i wytrzymałości.
- Materiał, z którego są wykonane rękawice ochronne - należy sprawdzić, czy materiał jest odpowiedni do rodzaju zagrożenia, czy jest wygodny i trwały, czy nie powoduje alergii lub podrażnień skóry.
- Rozmiar i kształt rękawic ochronnych - należy dopasować rękawice ochronne odpowiednio do dłoni, aby nie były za luźne lub za ciasne, nie ograniczały ruchów, zwłaszcza ruchu palców i możliwości wygodnego chwytania i trzymania przedmiotów, a także nie powodowały same niepotrzebnych otarć.
- Koszt i dostępność rękawic ochronnych - warto sprawdzić, ile kosztują rękawice ochronne oraz jak często trzeba je wymieniać. Nie należy przy wyborze rękawic ochronnych sugerować się tylko ceną. Tanie rękawice mogą szybko się zużyć i nie gwarantować takiego poziomu ochrony, jaki jest nam potrzebny.
- Czas i częstotliwość użytkowania rękawic – rękawice ochronne powinny być trwałe i łatwe w utrzymaniu czystości. Im częściej będą używane i bardziej narażone na uszkodzenia, tym częściej trzeba je wymieniać, bo nawet najmniejsze uszkodzenia mogą powodować obniżenie poziomu ochrony i komfortu pracy.
Przykładowo, jeśli pracujesz w laboratorium chemicznym, powinieneś wybrać rękawice gumowe o wysokim poziomie ochrony przed substancjami chemicznymi, które będą miały odpowiedni rozmiar i kształt oraz będą często wymieniane lub dezynfekowane. Jeśli pracujesz w piekarni, warto wybrać rękawice termiczne o średnim poziomie ochrony przed wysokimi temperaturami, które będą wykonane z materiału izolacyjnego i odpornego na ogień oraz będą łatwe do założenia i zdjęcia.
Jeśli pracujesz na zewnątrz, np. przy ścinaniu drzew czy wykonujesz prace ogrodowe, musisz wybrać rękawice, które przede wszystkim zapewnią odpowiedni komfort termiczny i nie będą utrudniały ruchów. Natomiast pracując w warsztacie samochodowym, należy wybrać wygodne rękawice, które nie będą krępowały ruchów (precyzja jest tu bardzo ważna i wygodne chwytanie narzędzi) i które będą chroniły zarówno przed zabrudzeniami, kontaktem ze smarami, olejami, lakierami czy paliwem, ale także przed urazami mechanicznymi.
Jakie są specjalistyczne rękawice ochronne i dla jakich zadań są przeznaczone?
Specjalistyczne rękawice ochronne to rodzaj odzieży roboczej, która chroni dłonie przed różnymi zagrożeniami, takimi jak urazy mechaniczne, chemiczne, termiczne, elektryczne czy biologiczne. Rękawice ochronne są przeznaczone dla pracowników wykonujących różne zadania, które wymagają ochrony dłoni, np. spawanie, obróbka metali, prace budowlane, laboratoria, służba zdrowia czy gastronomia. Rękawice ochronne powinny być dopasowane do rodzaju i stopnia zagrożenia oraz do indywidualnych potrzeb użytkownika. Rękawice ochronne powinny być również odpowiednio oznakowane i certyfikowane zgodnie z normami bezpieczeństwa.
Są to często rękawice powlekane i dziane, stworzone z połączenia różnych materiałów.
Przykładami takich rękawic mogą być rękawice:
- antypoślizgowe – chroniące przed ślizganiem się dłoni, upuszczeniem przedmiotów o śliskich powierzchniach czy umożliwiające utrzymanie się dłońmi na śliskich powierzchniach przy pracy na wysokościach.
- antyprzebiciowe – wykonane z trwałego materiału, odporne na przebicie przez gwoździe, szpikulce i inne ostro zakończone przedmioty.
- antywibracyjne – wykonane z materiału amortyzującego drgania wynikające z trzymania w rękach urządzeń takich, jak, np. wiertarki, których użycie wymaga precyzji, a nie trzęsących się rąk.
- antyuderzeniowe – wykonane z materiału chroniącego dłonie przed przygnieceniem, zmiażdżeniem, złamaniami w wyniku uderzenia czymś twardym i ciężkim.
- antyalergiczne – chroniące przed kontaktem z substancjami chemicznymi lub biologicznymi mogącymi powodować skórne reakcje alergiczne, zwłaszcza u osób z wrażliwą skórą.
Na uwagę zasługują także nowoczesne rękawice taktyczne. Rękawice specjalistyczne są często używane przez pracowników narażonych na specyficzne ryzyko lub przy pracach wymagających precyzji i komfortu, gdzie należy zminimalizować drżenia rąk. Stosowanie rękawic ochronnych to podstawa, aby zapewnić bezpieczeństwo w miejscu pracy, i powinny one być zapewniane przez pracodawców.